Tentativa inacabada de protección penal del medio ambiente

AutorJoan Baucells Lladós
Páginas1-31
REVISTA CATALANA DE DRET AMBIENTAL Vol. X Núm. 1 (2019): 1 – 31
-Estudio-
1
DOI:https://doi.org/10.17345/rcda2537
TENTATIVA INACABADA DE PROTECCIÓN PENAL DEL MEDIO
AMBIENTE
AN UNFINISHED ATTEMPT TO USE CRIMINAL LAW TO
PROTECT THE ENVIRONMENT
JOAN BAUCELLS LLADÓS
Universitat Autònoma de Barcelona
joan.baucells@uab.cat
Recibido: 25 de febrero de 2019 / Aceptado: 13 de abril de 2019
RESUMEN: La reforma del código penal de 2015 introdujo en el artículo 325.1
CP una nueva tipificación del delito ecológico, fruto de una irreflexiva trasposición
de la normativa europea y que, al margen de difíciles problemas técnicos de
aplicación, provoca polémicas consecuencias como la adopción de una
concepción ecocéntrica pura del medio ambiente o la dificultad en delimitar los
distintos tipos penales y la intervención administrativa. El presente trabajo da
cuenta de todos estos problemas e intenta algunas soluciones reformulando el
bien jurídico protegido, delimitando el ámbito de aplicación de los distintos tipos
penales y proponiendo una interpretación de los conceptos más controvertidos
como el de “daños sustanciales” a la calidad del aire, el suelo, las aguas o
animales o plantas.
RESUM: La reforma del codi penal de 2015 va introduir en l’article 325.1 CP una
nova tipificació del delicte ecològic, fruit d’una irreflexiva transposició de la
normativa europea i que, al marge de difícils problemes tècnics d’aplicació,
provoca polèmiques conseqüències com l’adopció d’una concepció ecocèntrica
pura del medi ambient o la dificultat de delimitació entre els diferents tipus penals
i la intervenció administrativa. El present treball dona compte de tots aquests
J. Baucells RCDA Vol. X Núm. 1 (2019): 1 31
2
problemes i intenta algunes solucions reformulant el bé jurídic protegit, delimitant
l’àmbit d’aplicació dels diferents tipus penals i proposant una interpretació dels
conceptes més controvertits com el de danys substancials a la qualitat de l’aire,
el sol, les aigües o animals o plantes.
ABSTRACT: The reform of the Spanish penal code of 2015 introduced in article
325.1 CP a new proposition of ecological crime, the result of an unreflective
transposition of European regulations and which, apart from difficult technical
problems of application, provokes controversial consequences such as the
adoption of a pure ecological conception of the environment or the difficulty in
delimiting the different criminal types and administrative intervention. The present
work gives account of all these problems and proposes any solutions
reformulating the protected legal good, delimiting the scope of application of the
different criminal types and proposing an interpretation of the most controversial
concepts such as the one of "substantial damages" to the air quality, the soil, the
waters or animals or plants.
PALABRAS CLAVE: Derecho penal – Medio ambiente – Delito ecológico – Bien
jurídico – Daños sustanciales.
PARAULES CLAU: Dret penal – Medi ambient – Delicte ecologic – Bé jurídic –
Dany substancial
KEYWORDS: Criminal law – Environment - Ecological crime - Legal right -
Substantial damages.
SUMARIO: I. Introducción. II. Una reforma innecesaria. 1. La ausencia de coartada europea. 2.
La falta de necesidad de la reforma. 3. Consecuencias negativas de la reforma. 1. Un bien jurídico
controvertido: una concepción ecocéntrica purade medio ambiente. 2. La difícil delimitación
entre tipos básicos y atenuados. 3. La calificación de “sustancial” respecto al daño. 4. La
vulneración de algunos principios del derecho penal. IV. Un intento de interpretación del art. 325
para permitir la protección penal del medio ambiente (la tentativa). 1. Desde el mantenimiento de
una concepción “ecocéntrica moderada”. 2. Desde una propuesta de “daño sustancial”. 3. Desde
una configuración del art. 325.1 como tipo autónomo. V. A modo de conclusión. El acto
inacabado. VI. Bibliografía.
I. INTRODUCCIÓN

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR