Galícia
| Autor | Xosé Gonzàlez Martínez |
| Cargo | Xefe do Servicio de Normalización do Idioma do Concello de Redondela |
| Páginas | 199-204 |
- Publiquem aquí la Crònica del núm. 19. El pròxim número inclourà les notes corresponents als períodes dels núm. 20 i 21.
Page 199
-
Desenvolvemento normativo
A Orde do 20 de marzo de 1992 (dog núm. 69) determina a oficialida-de dos topónimos pertencentes ós concellos de Mur as, As Nogais, Ourol, A Pastoriza, A Pontenova, Trabada, O Valadouro, O Vicedo e Viveiro da província de Lugo.
A Conselleria nesta ocasión engadiulle a Orde unha Disposición adi-cional que di: «Do establecido na presente orde e do seu anexo daràselles conta as autoridades estatais correspondentes para os efectos que cum-pran no exercicio das súas funcions.» A oportunidade desta Disposición adicional esta motivada polas sucesivas interpelacións parlament arias nas que se evidenciaba o incumprimento dos organismos estatuais da toponi-mia na documentación e cartografia oficial editada.
-
Fomento
Un dos obxectivos prioritarios da Conselleria da Presidència e Admi-nistración Pública é fomenta-lo uso da lingua galega nas Corporacions Lo-cais, a teor do mandato que o lexislador fixo na Lei 5/1988, do 31 de xuno, denominada «Do uso do galego como lingua oficial de Galícia polas entidades locais».
Por iso destina unha cantidade de dez milions de pesetas destinadas a subvencionar «campanas para a normalización lingüística dos rótulos exis-tentes nas casas dos concellos».
A mesma atención a través de medidas de fomento establecense na
Page 200
Orde do 2 de xullo de 1992 (dog núm. 134) coa concesión de axudas econòmic as a empresas xornalísticas e de radiodifusión.
A partida presupostaria destinada a esta finalidade é de 150.200.000 pesetas. As empresas deberàn facer constar nas solicitudes de subvención o número de traballos ou artigos escritos en ïingua galega durante o mes-mo periodo e porcentaxe de publicacions, informacions ou emisións enca-minadas à normalización da Ïingua galega e difusión da identidade e cultura de Galicia.
A Conselleria terà en conta o Informe do estudio xeral de rnedios relativa à audiència media estimada da emisora solicitante para outorga-la subvención solicitada.
Resolución do 21 de decembro de 1992 (dog núm. 250) pola que se convocan dúas bolsas de estudio sobre linguaxe administrativa galega, am-balas dúas dotadas de 120.000 pesetas.
O bolseiro prestarà a súa colaboración en cantas actividades garden conexión co estudio obxecto desta convocatòria e que contribúan a reali-zación do fin perseguido por ela.
-
Desenvolvemento normativo
O Decreto 252/1992, do 30 de xullo (dog núm. 182), polo que se regula a cobertura con caràcter temporal de postos incluidos nas relacions de postos de traballos mentres non se cubran con caràcter definitivo, no seu artigo 12, ó establece os baremos aplicables para a elaboración das listas para a cobertura de postos reservados a funcionarios e/ou persoal laboral, no apartado b,7.) valora «o conecemento acreditado do idioma galego» (só se valorarà o graó superior alegado), do seguinte xeito: d) en graó de iniciación: 0,50 puntos; b) en graó de perfeccionamento: 0,75 puntos.
Un Decreto, o 253/1992, do 10 de setembro (dog núm. 182), aproba os Estatutos da Universidade de A Coruna, desenvolvendo deste xeito a Lei 11/1989, do 20 de xullo, de ordenación do sistema universitario de Galicia que creaba as universidade de A Coruna e de Vigo, «que xunto coa de Santiago de Compostela constitúen o sistema universitario de Galícia».
O artigo 7 preceptúa quen a Universidade de A Coruna «dedicarà especial atención ó estudio e desenvolvemento da identidade cultural do noso país...»
Page 201
Mais concreción, no que a cooficialidade lingüística se refire, atopa-mola no artigo 8. No paragrafo primeiro establecese que «Na Universida-de de Coruna seran linguas oficiais as reconecidas no Estatuto de autonomia de Galicia, sen que se poida facer discriminación por razón do uso de calquera delas».
E no paragrafo segundo: «Contribuir à normalización da lingua pròpia de Galicia é un obxectivo fundamental da Uníversidade da Coruna. Para iso, serà labor desta Universidade o estudio da realidade lingüística no seu seo e a elaboración de programas de normalización dirixidos a potencia-lo seu pleno uso en tódolos àmbitos da actividade universitària».
Però màis nitidez achamola no terceiro e derradeiro paragrafo deste artigo: «A lingua pròpia da Universidade da Coruna é o galego, que serà o seu vehículo normal de expresión».
Però as referencias à lingua galega son màis abondosas no texto articu-lado dos Estatutos. O apartado artigo 25 ó fixalas funcions dos centros da Universidade da Coruna que sinala no apartado h) que serà o de «Aplicaren as directríces da Universidade da Coruna que sinala no apartado h) que serà o de «Aplicaren as directrices da Universidade sobre normalización lingüística».
No Capitulo vi, dedicado ós institutos universitarios, o artigo 31.4. di «A actividade docente e investigadora dos institutos universitarios estarà dirixida a investiga-los problemas e eleva lo nivel científico, cultural e artístico da sociedade e, en particular, da galega.»
O Capitulo m, «Servicios de asistencia à comunidade universitària», explicita no seu artigo 180 que a creación do Servicio de Normalización Lingüística constitúe un servicio de atención à comunidade universitària.
No artigo 181, enumeranse polo miudo as funcions do Servicio de Normalización Lingüística.
-
Fomento
En cumprimiento da Lei 4/1983, do 15 de xuno, de reconecemento da galeguidade, a Conselleria convoca, a través dunha Orde do 12 de fe-breiro de 1992, cursos de formación en lingua e cultura galega, niveis de iniciación e perfeccionamento para emigrantes de orixe galega e per-soas interesadas no feito social de Galicia.
Os cursos celebraranse na Universidade Estadual e Universidade Cea-rà (Brasil), na Universidade de Barcelona e diversos centros galegos espa-rexidos polo Estado espanol.
O Diario Oficial de Galicia do 6 de marzo de 1992, publica unha Orde
Page 202
do 23 de xaneiro do mesmo ano pola que se regula a concesión de subvencions as corporacions locais de Galícia para a normalización da lingua galega. A consignación orzamental prevista é de vintè milions de pesetas, para atender las solicitudes de subvencions dos concellos, por esta orde de prio-ridade:
-
Creación de servicios municipais de normalización lingüística, que contaran polo menos, cun especialista titulado en lingua galega e cumpri-raràn as misións de: a) velar porque sexa aplicada a Lei de normalización lingüística de Galícia no àmbito de actuación do concello correspondente, así como a Lei de uso do galego como lingua oficial de Galícia polas enti-dades locais; b) ofrecerlle ó publico asesoramento Iingüístico para a cor-rección de textos galegos e para a sua traducción, se £ose posible; c) impulsar la normalización do galego en diferentes àmbitos da vida pública, de acordo cos plans elaborados pola Dirección Xeral de Política Lingüística.
-
Compra de material bibliògraf ico, didàctico e/ou de apoio para o servicio de normalización lingüística, xa existente ou de nova creación,
-
Campanas organizadas polas corporacions locais para a normalización, promoción e uso da lingua galega nos diferentes àmbitos da vida pública.
A Orde do 8 de xulïo de 1992 (dog núm. 153) convoca cursos de formación en lingua galega para funcionarios da Administración local.
A Orde reconece e atende ó interese amosado por un gran número de concellos ó solicitaren subvención para a realización en mútua colabo-ración de cursos de formación en lingua galega «que permitan ós funcionarios dependentes deies un mellor coiiecemento do idioma».
O total de cursos convocados é de 41 para 32 concellos.
A Orde do 23 de outubro de 1992 (dog núm. 229) convoca «axudas para os traballos dos equipos de normalización lingüística e de potencia-ción do uso do galego nos centros educativos de educación infantil, edu-cación primària, xeral bàsica, especial e permanente de adultos, e de ba-charelato, formación profesional e institutos de educación secundaria e profesional, respectivamente».
A Conselleria establece esta fina de axudas motivada polo mandato legal, concretado no artigo 5 do Estatuto de Autonomia de Galicia, que establece que o galego é lingua oficial de Galicia e ordenalles ós poderes públicos galegos que potencien o emprego do idioma propio en tódolos pianos da vida pública, cultural e informativa, e que disponan os medios ne-cesarios para facilitar lo seu conecemento.
Page 203
Os equipos a que fai mención a Orde son constituídos de acordo co contemplado nas Ordes da Conselleria de Educación e Ordenación Universitària do 15 e do 24 de xullo de 1991 (dog do 26 e 28 de agosto).
Entre os traballos que teràn preferència para a concesión de axudas atopanse:
-
-
Accions dirixidas ó perfeccionamento continuado do persoal docente e non docente do centro, co fin de mellora-Ia sua competència lingüística oral e escrita para, respectivamente, a impartición das súas mate-rias en galego e a realización en galego das actividades e actuacions contempladas nos artigos 1 e 2 da Orde do 1 de marzo de 1988.
-
Preparación e elaboración de material didàctico en galego necesa-rio para a impartición dos contidos da realidade cultural galega.
-
Accions e materiais necesarios para que poidan recibi-lo ensino en galego aqueles alumnos de educación infantil e primeiro cicló de primària que tefian o galego como lingua materna.
-
Accions dirixidas a concienciación e à extensión do uso do galego por parte dos alumnos e de comunidade escolar como lingua materna.
-
Preparación e elaboración do material necesario para as adaptacions curriculares que posibiliten unha ràpida integración lingüística da-queles alumnos, caso de que os haxa no centro, ós que se lles concedese a exención da matèria de lingua galega.
-
Actividades de prensa e radio escolar experimental en galego fei-tas nos centros de ensino.
Orde do 4 de decembro de 1992 (dog núm. 253) pola que se convocan subvencions para a producción discogràfica galega,
A finalidade derradeíra da Orde é conservar en soporte de disco, casete e compacto moitas das produccions musicals galegas, a través da sub-vención a empresas discogràficas.
A contía de cada subvención, a teor do exposto polo artigo segundo da Orde, non poderà sobrepasa la cantidade de 300.000 pesetas por disco, casete ou disco compacto, consistindo no equivalente 6 15 % do prezo de venda ó publico (sen ive) dun maximo do 20 % dos exemplares produ-cidos.
Outra Orde, do 5 de decembro de 1992 (dog núm. 254) regula as subvencions para a producción audiovisual en lingua galega.
Page 204
A Conselleria é consciente de que o «o mundo àudio visual galego esta experimentando nos últimos anos un desenvolvemento, tanto en sopor te cinema tografico como videogràfico, que permite ter productos de càlida-de merecentes da consideración do publico da nosa terra e mesmo de fóra de Galícia». Por esta razón quérese contribuir a «facer posibles aqueles proxectos que, polo seu interese, calidade e posibilidades razoables de se-ren levados a bo fin, se fagan acredores a seren apoiados institucional-mente, para conseguir deste xeito que se produzan màis e mellores mate-riais audiovisuais».
A Comisión avaliadora das subvención, requiriralles ós solicitantes, para a súa valoración, información verbo do «uso da lingua galega, de acordo coa lexislación vixente, na versión orixinal das produccions».
