Galícia
Autor | Xosé Gonzalez Martínez |
Cargo | Xefe do Servicio de Normalización do Idioma de Concello do Redondela |
Páginas | 280-285 |
Page 280
Desenvolvemento normativo
Decreto 221/1990, do 22 de marzo, polo que se crea a Comisión Coor-denadora para a normalización lingüística
No Preàmbulo do Decreto fundaméntase a creación da Comisión Coor-denadora «polo grande número de acción que son destinadas à promoción e ó espallamento da lingua galega, promovidas por diversos estamentos da Administración autonòmica, inciden sobre fins comuns, e da necesida-de de coordenar estàs accions co obxecto de planifica-las linas xerais das actuacions externas e internas en matèria de normalización lingüística».
Tratase dun Decreto de seis artigos e dúas Disposicions Derradeiras.
A Comisión Coordenadora para a normalización lingüística ten como finalidade promover e potencia-lo uso da lingua galega a través das accions seguintes:
1. O fomento da difusión e normalización do galego na Administración Pública, así coma a fixación da súa linguaxe administrativa en cum-primento do disposto na Lei 3/1983, de normalización lingüística.
3. O impulso da progresiva normalización do uso do galego na Administración de Xustiza, mediante convenios cos órganos correspondentes.
5. A coordenación dos programas de subvencions concedidas en matèria de promoción da lingua galega.
7. O fomento do líbro en galego con medidas que potencien a pro-ducción editorial e a súa difusión.
8. O fomento da producción da dobraxe, da subtitulación e da ex-hibición de películas e outros medios audivisuals en lingua galega.
12. A protección da lingua falada en territorios limítrofes coa Co-munidade Autònoma en colaboración cos seus respectivos gobernos». Orde do 23 de abril de 1990, pola que se estabiece e regulan os plans
Page 281
e programas de actuacions, axudas e subvencions a prol dos galegos resi-dentes no exterior, prevé un plan cultural amplo no que tenen cabida den-de os cursos de lingua e literatura, historia o cultura gaJega enfocados non só ós galegos, senón tamén ós propios dos países onde residan aqueles co obxecto de espalla-la nosa identida,
Decreto 306/1990, do 24 de maio, polo que se aproba o regulamento de organización e funcionamento da Escola Galega de Administración Pública.
O artigo 26 defini-los fins da Escola, no seu apartado b) establece que é «a difusión e normalización do idioma galego na Administración Pública, a capacitación lingüística de personal e a participación na fixa-ción da linguaxe tècnica, administrativa e xurídica galega».
-
Lexislación
Lei 11/1980, do 20 de xullo, de ordenación do sistema universitario de Galicia.
O art. 2 paràgrafo 5 fixa como un dos obxectivos e finalidades propios do sistema universitario de Galicia «A promoción do galego, lingua pròpia de Galicia, como idioma vehicular no ensino superior, na investi-gación científica e na creatividade artística e cultural».
Lei 14/1989, do 11 de outubro, de Bibliotecas.
Conten esta Lei dezaseis artigos, unha Disposición Transitòria e setè Derradeiras. O artigo 1, paràgrafo 1, cando define a biblioteca pública establece, asemade, as súas función fixando a do «fomento da lectura, o enrequecimento do tempo libre e à promoción e difusión da lingua e da cultura galegas».
-
Fomento
Orde do 17 de abril de 1990, pola que se convocan subvencions para editar publicacions infantís ilustradas, escritas en lingua galega normativi-zada e producidas en Galicia.
Na valoración das solicitudes teranse en conta os aspectos seguintes: a) Predominio da ilustración sobre o texto; b) calidade da ilustración e
Page 282
do texto; c) continuidade da obra dentro dunha colección; d) importància do plan editorial,
Outra Orde do 17 de Abril, establece subvencions destinadas ó fomento da traducción de obras ó galego. As traduccions ó galego abranxe a obras editadas en castelan, portuguès, catalan, francès, italiano e ale-man, latín e grego.
As razóns que fundamentan esta Orde non son outras ca nosa lingua é vàlida para poder reproduci-las obras clàsicas e a dos grandes escritores do noso tempo escritas en idiomas diferentes de noso.
Orde de 20 de abril de 1990, pola que se regulan as subvencions a cornparïías profesionais do teatro galego para a producción de novos es-pectàculos.
Nas valoracions das solicitudes teranse en conta os intereses que cada companía dedique a obras de autores galegos.
Orde do 16 de abril de 1990, pola que se regula a concesión de subvencions a entidades de Administración Local de Galícia para a realiza-ción de cursos de lingua galega.
A contía para esta finalidade é a de dez milions de pesetas,
Orde do 17 de abril de 1990, pola que se regula a concesión de subvencions as asociacións e entidades culturais para a realización de cursos de lingua galega.
Esta orde tenta dar cumprimento ó disposto na Lei 3/1983, do 15 de xuno, de normalización lingüística, para permitir un conecemento do idioma a aqueles cidadans reunidos en asociacións e entidades culturais legalmente constituídas.
Orde do 25 de abril de 1990, pola que se convocan subvención a producción discogràfica.
A Conselleria de Cultura e Xuventude, deste xeíto atende a tódalas manifestacions e iniciativas culturais do noso pobo.
A contía da subvención non poderà sobrepasa-la cantidade de 150.000 pesetas e consistirà na adquisición, por parte do Departamento, dun maximo do 10 % dos exemplares de discos, casete ou compacto editades.
-
Desenvolvemento normativo
Decreto 253/1990, do 18 de abril, sobre exención da mateira de lingua galega no ensino bàsico e medio,
Page 283
Este Decreto està estreitamente relacionado con outro, do 8 de setembre, polo que se desenvolvía para o ensino a Leí 3/1983, de normalización lingüística, que contemplaba, entre outros aspectos, as situacions nas que un alumno podería ter dereito a que se lle concedese exención de matèria de lingua galega.
O paragrafo 1 do artígo 1 establece que «os alumnos que se incorporen ó sistema educativo de Galícia procedentes doutras Comunidades Au-tónomas ou do estranxeiro, poderàn obte-la exención das probas de ava-liación da matèria de lingua galega durante o período de tempo que se fixa neste decreto, co fin de que, cun esforzo especial pola súa parte e unha axuda contínua dos seus profesores, poidan, ó remate do prazo, se-gui-las ensinanzas propias do nivel no que estean en igualdade de condicions cos demais companeiros da clase».
O alumno, dise no paragrafo, 3, tera que asistir obrigatoriamente as clases como medio de integración lingüística.
Teràn dereito a que se lles conceda exención aqueles alumnos que rea-lizasen os seus estudiós inmediatamente anteriores, bàsicos ou medios, en centros docentes doutras comunidades autónomas ou do extranxeiro.
O artigo 2.3. preceptúa que «A exención solicitarase para cada ano académico de permanència na Comunidade Autònoma de GaÜcia e os seus efectos limitaranse ó devandito ano, sen que se poidan conceder en màis de tres consecutivos».
Orde do 18 de xufio de 1990, pola que se desenvolve o Decreto 253/1990, do 18 de abril, sobre aplicación ó ensino da Lei de Normaliza-ción Lingüística.
A Disposición Derradeira do Decreto 253/1990, que desenvolve para o ensino a Lei 3/1983, de normalización lingüística, faculta ó Conselleiro de Educación e Ordenación Universitària para dicta-las ordes necesarias para o seu desenvolvemento. Consonte con esta facultade, específicanse os tramites que han segui-los interesados para acada-la dispensa do estudio obrigatorio da lingua galega.
No caso de deficiencias auditivas, requirirase un informe medico do organismo oficial corres pondente, no que se explicíte expresamente o graó de minusvalía. Soamente se teràn en conta as hípoacusias severas que precisen a desmutización do alumno, se este opta polo oralismo, contemplàn-dose así mesmo as dos que seguen a mímica como tratamento.
O art. 7 establece que «os alumnos que, de acordo co que determinan os puntos 1 do artigo 4 do Decreto 253/1990, poidan ter dereito a solici-taren que se lles conceda exención, se no prazo establecido nesta orde
Page 284
non a solicitasen e, polo tanto, fosen calificados, tanto nas avaliacións parciais coma na final, na matèria de lingua galega, non teràn dereito a concesión da exención para os anos académicos seguintes.
O artigo 8, di que «os alumnos que, procedentes doutra Comunidade Autònoma ou do extranxeiro, se incorporen ó sistema educativo galego en 1.° de EXB, dado o caràcter iniciatorio e basico dos estudiós deste curso, non teran dereito à concesión da exención.
Os alumnos matriculados en ensinanzas medias -a teor do art. 10- que tenan superadas ou valídados cursos de íniciación, perfeccionamento ou especialidade de lingua galega, non teràn dereito a que se lles conceda exención nin validación agas que se acollan ó disposto no art. 2 do Decreto 253/1990.
-
Fomento
Orde do 18 de abril de 1990 pola que se regula a concesión de subvencions as entidades cuJturais radicadas na nosa Comunidade Autònoma ou fóra deia para a realización de actividades de promoción da lingua galega.
Co fin de dar cumprimento ó disposto na Lei de Normalización Lingüística e, mais concretamente, co animo de que tanto as entidades cuJturais legalmente constituídas na nosa Comunidade Autònoma como aque-las que, estando fóra, estan integradas por emigrantes galegos poidan disponer de servícios culturais e lingüísticos en lingua galega, así coma realizar actividades nas que prime a promoción da nosa lingua.
Orde do 19 de abril de 1990, pola que se regula a concesión de subvencions a familias e institucions sen fin de lucro para a organización de congresos, xornadas e simposios que promocionen a lingua galega.
Orde do 20 de abril de 1990, pola que se regula a concesión de subvencions a entidades e empresas privadas para accions de promoción da lingua galega.
As subvencions 'as que fai referència a presente orde poderan ser soli-citadas por todas aquelas empresas, entidades privadas e asociacións co-merciais legalmente constituídas.
As subvencions concederanse para as modalidades segjintes, por orde de prioridade:
-
Emprego da lingua galega en tódolos impresos o documentación da empresa (albarans, facturas, papel timbrado, comunicacions escritas, etc).
-
Emprego da lingua galega en publicidade interior (rotulación, pre-
Page 285
zos, indicacions ó publico, megafonía, carteis, etc.) ou publicidade exterior (rótulos, letreiros, carteis, envases, paneis publicitarios, etc).
-
Emprego da lingua galega en campanas publicitarias feitas nos dis-tintos medios do comunicación social (televisión, radio, prensa, etc).
Orde do 23 de abril de 1990, pola que se regula a concesión de subvencions a xornais e revistas galegas para e edición de suplementos de prensa escolar en galego.
A Conselleria querer establece-los procedementos de cooperacíón con estes medios de comunicación, de tal xeito que aqueles xornais ou revistas galegos, non institucionais, que empreguen o galego dun xeito habitual e progresivo nos seus suplementos de prensa escolar poidan acceder as subvencions reguladas pola presente convocatòria.
-