La Administración de la Comunidad Autónoma del País Vasco

AutorIñaki Agirreazkuenaga - Xavier Arzoz Santisteban
Cargo del AutorCatedrático de Derecho Administrativo - Profesor Titular de Derecho Administrativo
Páginas155-194
ΛΑ Α∆ΜΙΝΙΣΤΡΑΧΙΝ ∆Ε ΛΑ ΧΟΜΥΝΙ∆Α∆
ΑΥΤΝΟΜΑ ∆ΕΛ ΠΑ⊆Σ ςΑΣΧΟ
Ι∇ΑΚΙ ΑΓΙΡΡΕΑΖΚΥΕΝΑΓΑ
Χατεδρ〈τιχο δε ∆ερεχηο Αδµινιστρατιϖο
ΞΑΒΙΕΡ ΑΡΖΟΖ ΣΑΝΤΙΣΤΕΒΑΝ
Προφεσορ Τιτυλαρ δε ∆ερεχηο Αδµινιστρατιϖο
ΣΥΜΑΡΙΟ: Ι.− ΛΑΑ∆ΜΙΝΙΣΤΡΑΧΙΝ ΑΥΤΟΝΜΙΧΑ. Α) Λα Λεψ δε
Γοβιερνο. Β) Λα οργανιζαχι⌠ν αδµινιστρατιϖα. Χ) Λα Αδµινιστραχι⌠ν
Ινστιτυχιοναλ. ΙΙ.− ΛΟΣ ΤΕΡΡΙΤΟΡΙΟΣ ΗΙΣΤΡΙΧΟΣ.Α) Λασ ϑυντασ
Γενεραλεσ. Β) Λα ∆ιπυταχι⌠ν Φοραλ. Χ) Αρτιχυλαχι⌠ν Χοµυνιδαδ
Αυτ⌠νοµα−Τερριτοριοσ Ηιστ⌠ριχοσ. ∆) Ρεσολυχι⌠ν δε χονφλιχτοσ:
Χοµισι⌠ν Αρβιτραλ. ΙΙΙ.− ΛΑΑ∆ΜΙΝΙΣΤΡΑΧΙΝ ΧΟΝΣΥΛΤΙςΑς.− ΛΑΣ
ΝΟΡΜΑΣ ΦΟΡΑΛΕΣ ΣΟΒΡΕ ΕΜΑΡΧΑΧΙΟΝΕΣ ΤΕΡΡΙΤΟΡΙΑΛΕΣ.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦ⊆Α
Λα οργανιζαχι⌠ν αδµινιστρατιϖα δε λα Χοµυνιδαδ Αυτ⌠νοµα δελ Πασ ςασχο ο
Ευσκαδι (θυε σον λασ δενοµιναχιονεσ οφιχιαλεσ δε αχυερδο χον ελ αρτχυλο 1 δελ
Εστατυτο δε Αυτονοµα) σε αρτιχυλα σοβρε λα βασε δε λοσ Τερριτοριοσ Ηιστ⌠ριχοσ δε
ℑλαϖα, Βιζκαια ψ Γιπυζκοα χον υν ργιµεν δυαλ, θυε πιϖοτα ταντο εν λασ
Ινστιτυχιονεσ Χοµυνεσ (Ι) χοµο εν λοσ προπιοσ Τερριτοριοσ Ηιστ⌠ριχοσ (ΙΙ). Αδεµ〈σ,
πορ συ σινγυλαριδαδ, νιχα εν ελ χονϕυντο δε λασ Χοµυνιδαδεσ Αυτ⌠νοµασ, ρεθυιε−
ρε εσπεχιαλ ατενχι⌠ν λα Αδµινιστραχι⌠ν Χονσυλτιϖα, θυε σε εστρυχτυρα χον βασε εν
λα δισποσιχι⌠ν αδιχιοναλ δεχιµοσπτιµα δε λα Λεψ 30/1992, ταντο παρα
λα Αδµινιστραχι⌠ν Αυτον⌠µιχα χοµο παρα χαδα υνα δε λασ Αδµινιστραχιονεσ Φο−
ραλεσ (ΙΙΙ). Φιναλµεντε, εν ελ 〈µβιτο µυνιχιπαλ εξιστεν Νορµασ Φοραλεσ δε δεµαρ−
χαχιονεσ τερριτοριαλεσ ψ δε οργανιζαχι⌠ν λοχαλ εν λοσ διστιντοσ Τερριτοριοσ Ηιστ⌠ριχοσ
(Ις); περο νο εξιστε πορ αηορα, πεσε α λοσ µλτιπλεσ αντεπροψεχτοσ ελαβοραδοσ, υνα
Λεψ δε ργιµεν λοχαλ ο µυνιχιπαλ ϖασχα.
Ι. ΛΑ Α∆ΜΙΝΙΣΤΡΑΧΙΝ ΑΥΤΟΝΜΙΧΑ
∆εντρο δελ ργιµεν δυαλ θυε χαραχτεριζα α λα ΧΑΠς δεβε χονσιδεραρσε εν πριµερ
λυγαρ λα Αδµινιστραχι⌠ν ϖινχυλαδα α λασ ασ λλαµαδασ εν λα τερµινολογα εστατυτα−
155
ΜΑΡΧΟ ϑΥΡ⊆∆ΙΧΟ ∆ΕΛ ΜΥΝΙΧΙΠΙΟ ΕΝ ΕΛ ΤΡℑΝΣΙΤΟ ∆ΕΛΑΝΤΙΓΥΟ Ρ⊃ΓΙΜΕΝ
ΑΛ ΕΣΤΑ∆Ο ΧΟΝΣΤΙΤΥΧΙΟΝΑΛ
ρια Ινστιτυχιονεσ Χοµυνεσ, εσ δεχιρ, αλ Παρλαµεντο ψ αλ Γοβιερνο ςασχο. Παρα ελ
εϕερχιχιο δε λοσ ποδερεσ ψ λασ χοµπετενχιασ θυε λεσ χορρεσπονδεν, λασ ινστιτυχιονεσ
χοµυνεσ δε λα ΧΑΠς σε ηαν δοταδο δε υνα οργανιζαχι⌠ν αδµινιστρατιϖα προπια,
σιγυιενδο παυτασ σιµιλαρεσ α λασ δε λασ δεµ〈σ ΧΧΑΑ. Λα νιχα ρεγυλαχι⌠ν λεγαλ α
εστε ρεσπεχτο σε ενχυεντρα εν λα τεµπρανα Λεψ δε Γοβιερνο, απροβαδα εν 1981, θυε
εν µ〈σ δε ϖειντε α〉οσ δε εξιστενχια σ⌠λο ηα σιδο ρετοχαδα εν υν ασπεχτο χονχρετο
(πορ λα Λεψ 14/1988, δε 28 δε οχτυβρε, δε ρετριβυχιονεσ δε αλτοσ χαργοσ). Πορ αηορα
νο εξιστε υνα λεγισλαχι⌠ν εσπεχφιχα σοβρε ργιµεν ϕυρδιχο, οργανιζαχι⌠ν ο φυνχιο−
ναµιεντο δε λα Αδµινιστραχι⌠ν αυτον⌠µιχα. Εστε εσταδο δε χοσασ τιενε, δεσδε ελ
πυντο δε ϖιστα ϕυρδιχο, δοσ ιµπορταντεσ χονσεχυενχιασ παρα λα χονφιγυραχι⌠ν ψ
χοµπρενσι⌠ν δε λα Αδµινιστραχι⌠ν αυτον⌠µιχα: πορ υν λαδο, δε µοµεντο νο σε ηα
λλεϖαδο α χαβο εν ελ πλανο νορµατιϖο ελ προγρεσιϖο δεσδοβλαµιεντο δελ Χονσεϕο δε
Γοβιερνο ψ δε λοσ Χονσεϕεροσ χοµο ⌠ργανοσ δε Γοβιερνο ψ χοµο ⌠ργανοσ αδµι−
νιστρατιϖοσ θυε µαρχα λα τενδενχια δε λα λεγισλαχι⌠ν εσταταλ (Λεψεσ 6/1997 ψ
50/1997); πορ οτρο λαδο, εξιστεν νυµεροσασ χυεστιονεσ θυε ρεχλαµαν χον χιερτα
υργενχια υν τραταµιεντο λεγαλ εξπλχιτο.
Λα Αδµινιστραχι⌠ν Πβλιχα δε λα ΧΑΠς σε ηαλλα ιντεγραδα πορ λα Αδµινιστραχι⌠ν
Γενεραλ ψ πορ λα Αδµινιστραχι⌠ν Ινστιτυχιοναλ. Λα Αδµινιστραχι⌠ν Γενεραλ ο
Αδµινιστραχι⌠ν δε λα ΧΑΠς εσ λα θυε, χονστιτυιδα πορ ⌠ργανοσ ϕερ〈ρθυιχαµεντε
ορδεναδοσ, αχτα χον περσοναλιδαδ ϕυρδιχα νιχα, εν λοσ τρµινοσ εσταβλεχιδοσ πορ
ελ αρτχυλο 53 δε λα Λεψ δε Γοβιερνο. Λα Αδµινιστραχι⌠ν Γενεραλ οστεντα λασ ποτεσ−
ταδεσ αδµινιστρατιϖασ ινηερεντεσ α λασ Αδµινιστραχιονεσ τερριτοριαλεσ. Συ εστρυχτυρα
ψ ργιµεν ϕυρδιχο β〈σιχοσ ϖιενε ρεχογιδα εν λα Λεψ δε Γοβιερνο (Α). Λοσ ∆εχρετοσ
δε χρεαχι⌠ν, συπρεσι⌠ν ψ µοδιφιχαχι⌠ν δε λοσ ∆επαρταµεντοσ ψ λοσ ∆εχρετοσ δε
εστρυχτυρα οργ〈νιχα δε χαδα υνο δε λοσ ∆επαρταµεντοσ αρτιχυλαν λα οργανιζαχι⌠ν
αδµινιστρατιϖα δε λα Αδµινιστραχι⌠ν Γενεραλ (Β). Λα εξπρεσι⌠ν Αδµινιστραχι⌠ν ινσ−
τιτυχιοναλ δεσιγνα υνα σεριε δε εντιδαδεσ δοταδασ, χαδα υνα δε ελλασ, δε περσοναλι−
δαδ ϕυρδιχα προπια, θυε ρεαλιζαν, εν ργιµεν δε δεσχεντραλιζαχι⌠ν φυνχιοναλ, αχτι−
ϖιδαδεσ περτενεχιεντεσ α λα χοµπετενχια δε λα ΧΑΠς ψ θυε δεπενδεν δε αλγυνο δε
λοσ ∆επαρταµεντοσ δε λα Αδµινιστραχι⌠ν Γενεραλ (Χ)
Α) Λα Λεψ δε Γοβιερνο
∆ε αχυερδο χον ελ Εστατυτο δε Αυτονοµα, ελ ποδερ εϕεχυτιϖο δε λα ΧΑΠς σε
εϕερχε α τραϖσ δελ Γοβιερνο ψ δε συ Πρεσιδεντε ο Λεηενδακαρι (αρτ. 24.1 ΕΑΠς). Ελ
Εστατυτο νο χοντιενε µαψορεσ ρεφερενχιασ σοβρε λα φυτυρα εστρυχτυρα δε λα
Αδµινιστραχι⌠ν αυτον⌠µιχα. Ελ αρτχυλο 30 σε λιµιτα α σε〉αλαρ θυε λασ ατριβυχιονεσ
δελ Γοβιερνο ψ συ οργανιζαχι⌠ν, βασαδα εν υν Πρεσιδεντε ψ εν Χονσεϕεροσ, ασ χοµο
ελ εστατυτο δε συσ µιεµβροσ σερ〈ν ρεγυλαδοσ πορ ελ Παρλαµεντο. ∆ε εστε πρεχεπτο
εστατυταριο σε εξτραεν δοσ χονχλυσιονεσ. Εν πριµερ λυγαρ, θυε σ⌠λο εξιστε υνα ρεσερ−
ϖα δε λεψ δε χαρ〈χτερ ρελατιϖο ψ, αδεµ〈σ, χιρχυνσχριτα εξχλυσιϖαµεντε α λα οργανιζα−
χι⌠ν δελ Γοβιερνο. Εν σεγυνδο λυγαρ, θυε εν ελ 〈µβιτο αυτον⌠µιχο λα χρεαχι⌠ν δε
⌠ργανοσ αδµινιστρατιϖοσ εν γενεραλ νο εστ〈 σοµετιδα α υνα ρεσερϖα δε λεψ ρελατιϖα
156
ΛΑ Α∆ΜΙΝΙΣΤΡΑΧΙΝ Π∨ΒΛΙΧΑ∆Ε ΛΑΣ ΧΟΜΥΝΙ∆Α∆ΕΣ ΑΥΤΝΟΜΑΣ
χοµο λα πρεϖιστα εν ελ αρτχυλο 103.2 ΧΕ χον ρελαχι⌠ν α λα Αδµινιστραχι⌠ν δελ
Εσταδο. Λα µενχιοναδα ρεσερϖα ρελατιϖα δελ αρτχυλο 30 ΕΑΠς ηα σιδο χολµαδα πορ
λα Λεψ 7/1981, δε 30 δε ϕυνιο, δε Γοβιερνο, θυε δεσαρρολλα λασ δισποσιχιονεσ εστα−
τυταριασ ρελατιϖασ αλ Γοβιερνο, συ εστρυχτυρα, χοµπετενχιασ ψ ρελαχιονεσ χον ελ
Παρλαµεντο, ρεγυλα ελ εστατυτο περσοναλ δελ Λεηενδακαρι ψ δε λοσ δεµ〈σ µιεµβροσ
δελ Γοβιερνο ψ αλτοσ χαργοσ δε λα Αδµινιστραχι⌠ν ψ εσταβλεχε λασ λνεασ µαεστρασ δε
λα εστρυχτυρα δε λα Αδµινιστραχι⌠ν Πβλιχα δε λα ΧΑΠς.
Λα Λεψ δε Γοβιερνο οπτα πορ ποτενχιαρ λα φιγυρα δελ Λεηενδακαρι, ψ ηαστα πυεδε
ηαβλαρσε δε υνα πρεεµινενχια δελ Πρεσιδεντε δελ Γοβιερνο εν ελ σενο δε στε. Περο
σερα εξαγεραδο χονσιδεραρ θυε εσα ποτενχιαχι⌠ν ηαψα ιδο εν δετριµεντο δελ
Γοβιερνο χοµο ⌠ργανο χολεγιαδο, τρανσφορµανδο ινχλυσο λα νατυραλεζα χολεγιαλ δελ
εϕεχυτιϖο. Εν εφεχτο, λα πρεεµινενχια δελ Λεηενδακαρι νο ϖα µ〈σ αλλ〈 δε λα θυε, πορ
εϕεµπλο, ελ ορδεναµιεντο εσταταλ ατριβυψε α λα φιγυρα δελ Πρεσιδεντε δελ Γοβιερνο
(χοµπ〈ρεσε εν εστε σεντιδο ελ αρτχυλο 2 δε λα Λεψ 50/1997). Ψ, εν τοδο χασο, σε ατιε−
νε α λα χυριοσα φ⌠ρµυλα τριπαρτιτα δε εϕερχιχιο δε λοσ ποδερεσ χοµυνιταριοσ αχυ〉αδα
εν ελ αρτ. 24.1 ΕΑΠς (Λοσ ποδερεσ δελ Πασ ςασχο σε εϕερχεν α τραϖσ δελ
Παρλαµεντο, δελ Γοβιερνο ψ δε συ Πρεσιδεντε), θυε εν λτιµο τρµινο τραε χαυσα δε
λα προπια Χονστιτυχι⌠ν (αρτ. 152.1 ΧΕ). Εν συµα, ελ φυνχιοναµιεντο δελ Γοβιερνο,
χοµο µ〈ξιµο ⌠ργανο δε λα Αδµινιστραχι⌠ν αυτον⌠µιχα, νο σε ριγε πορ πρινχιπιοσ
διφερεντεσ δε λοσ εσταβλεχιδοσ εν ελ ορδεναµιεντο εσταταλ, α σαβερ: α) ελ πρινχιπιο δε
διρεχχι⌠ν πρεσιδενχιαλ (αρτσ. 1 ψ 16 ΛΓ); β) ελ πρινχιπιο δε χολεγιαλιδαδ ψ χονσε−
χυεντε ρεσπονσαβιλιδαδ σολιδαρια δε λοσ µιεµβροσ δελ Γοβιερνο (αρτ. 45 ΛΓ); ψ χ) ελ
πρινχιπιο δε εστρυχτυρα δεπαρταµενταλ ψ χονσεχυεντε ρεσπονσαβιλιδαδ διρεχτα δε
χαδα Χονσεϕερο δε λα γεστι⌠ν δε λασ µατεριασ θυε λε ηαψαν σιδο ατριβυιδασ (αρτσ. 8,
26 ψ 45 ΛΓ).
Ελ Λεηενδακαρι οστεντα λα µ〈σ αλτα ρεπρεσενταχι⌠ν δελ Πασ ςασχο ψ λα ορδιναρια
δελ Εσταδο εν ελ τερριτοριο δε λα Χοµυνιδαδ (αρτ. 33.2 ΕΑΠς, ρεπροδυχιενδο λο πρε−
ϖιστο εν ελ αρτχυλο 152.1 ΧΕ), ψ ασυµε λα πρεσιδενχια ψ διρεχχι⌠ν δελ Γοβιερνο
(αρτ. 1 ΛΓ; ταµβιν αρτ. 152.1 ΧΕ). Εσ υν χαργο δε εξτραχχι⌠ν παρλαµενταρια, ψα θυε
λα νιχα χονδιχι⌠ν ρεθυεριδα εσ λα δε σερ µιεµβρο δελ Παρλαµεντο (σοβρε λα δεσιγ−
ναχι⌠ν ψ νοµβραµιεντο ψ λα συσπενσι⌠ν, χεσε ψ συστιτυχι⌠ν πυεδεν ϖερσε, ρεσπεχτι−
ϖαµεντε, λοσ αρτσ. 4−6 ψ 9−15 ΛΓ). Ελ Λεηενδακαρι, εν συ χονδιχι⌠ν δε Πρεσιδεντε
δελ Γοβιερνο ςασχο, διριγε ψ χοορδινα συσ αχχιονεσ, σιν περϕυιχιο δε λασ χοµπε−
τενχιασ ψ δε λα ρεσπονσαβιλιδαδ δε χαδα Χονσεϕερο εν συ γεστι⌠ν (αρτ. 8 ΛΓ). Λασ
χοµπετενχιασ ψ φαχυλταδεσ θυε ελ Εστατυτο ψ λα Λεψ δε Γοβιερνο ατριβυψεν αλ
Λεηενδακαρι πυεδεν χλασιφιχαρσε εν τρεσ γρυποσ: δε ρεπρεσενταχι⌠ν, δε διρεχχι⌠ν
πολτιχα ψ δε διρεχχι⌠ν δε γοβιερνο ψ δε λα αδµινιστραχι⌠ν. ∆εσδε λα περσπεχτιϖα δε
εστε τραβαϕο σ⌠λο ιντερεσα ρεχογερ εστασ λτιµασ: δεσιγναρ ψ σεπαραρ α λοσ
Χονσεϕεροσ; διχταρ ∆εχρετοσ θυε συπονγαν λα χρεαχι⌠ν ο εξτινχι⌠ν δε
∆επαρταµεντοσ, σιεµπρε θυε νο συπονγαν αυµεντο δελ γαστο πβλιχο, ασ χοµο
χυαλθυιερ µοδιφιχαχι⌠ν εν λα δενοµιναχι⌠ν ο εν λα διστριβυχι⌠ν δε χοµπετενχιασ
εντρε λοσ µισµοσ; ρεσολϖερ λοσ χονφλιχτοσ δε χοµπετενχιασ εντρε λοσ διστιντοσ
157
ΛΑ Α∆ΜΙΝΙΣΤΡΑΧΙΝ ∆Ε ΛΑΧΟΜΥΝΙ∆Α∆ ΑΥΤΝΟΜΑ ∆ΕΛ ΠΑ⊆Σ ςΑΣΧΟ

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR